Wiele osób posiadających działki i ogrody marzy o stworzeniu własnego oczka wodnego bądź stawu. Taki zbiornik nie tylko wzbogaca krajobraz, ale także stanowi sprzyjające miejsce dla roślin, ryb i różnorodnych organizmów wodnych. Zanim jednak przystąpisz do wykopów, warto upewnić się, czy budowa takiego zbiornika nie wymaga spełnienia dodatkowych formalności. W roku 2025 obowiązują przepisy dotyczące tego rodzaju inwestycji, a ich znajomość może zapobiec drogim pomyłkom.
Czy można wykopać oczko wodne bez potrzeby uzyskania pozwolenia?
Tak, w wielu sytuacjach możliwe jest samodzielne stworzenie oczka wodnego bez konieczności uzyskania pozwolenia na budowę. Przepisy budowlane przewidują zwolnienie z wymogu uzyskiwania pozwolenia w odniesieniu do niewielkich, przydomowych zbiorników wodnych. Oczko wodne o powierzchni nieprzekraczającej 50 metrów kwadratowych zazwyczaj można zrealizować bez dodatkowych formalności. Kluczowym warunkiem jest przeznaczenie zbiornika wyłącznie na własny użytek, niewprowadzanie zakłóceń dla sąsiadów oraz brak połączeń z systemiem wód powierzchniowych, jak na przykład rowami melioracyjnymi.
Kiedy należy zgłosić budowę oczka wodnego?
Jeżeli zamierzasz wykopać oczko wodne o powierzchni większej niż 50 m², ale nieprzekraczającej 500 m², będziesz musiał zgłosić budowę w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta. W zgłoszeniu należy podać m. in. lokalizację zbiornika, planowany termin rozpoczęcia prac oraz sposób zabezpieczenia terenu. Jeśli po upływie 21 dni od złożenia zgłoszenia urząd nie zgłosi sprzeciwu, można legalnie przystąpić do budowy.
Warto również pamiętać, że zgłoszenie może być wymagane, nawet jeżeli zbiornik jest niewielki, ale usytuowany jest zbyt blisko granicy działki, budynku mieszkalnego lub innej konstrukcji.
Kiedy niezbędne jest pozwolenie na budowę stawu?
W przypadku większych projektów, takich jak stawy o powierzchni przekraczającej 500 metrów kwadratowych, konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na budowę. Dotyczy to także zbiorników, które mają być połączone z wodami powierzchniowymi, pełnić rolę retencji wody opadowej, lub wpływać na poziom wód gruntowych. Może być także wymagane przygotowanie projektu budowlanego, uzyskanie opinii geologicznej oraz zgody wodnoprawnej, zwłaszcza jeśli zbiornik ma służyć do hodowli ryb lub planujesz czerpanie wody z ujęcia.
Czy można samodzielnie wykopać oczko wodne?
Tak, masz możliwość samodzielnego wykopania oczka wodnego w swoim ogrodzie, szczególnie jeśli zamierzasz stworzyć mały zbiornik dekoracyjny. Do tego typu prac nie jest potrzebny specjalistyczny sprzęt — wystarczą podstawowe narzędzia ogrodnicze, takie jak łopata, poziomica oraz sznurek potrzebny do wytyczenia kształtu. Prace ręczne mogą być czasochłonne, ale zapewniają pełną kontrolę nad wyglądem i głębokością oczka wodnego.
Jeżeli myślisz o większym zbiorniku lub zależy Ci na szybkiej realizacji, dobrze jest pomyśleć o wynajęciu minikoparki lub zleceniu prac firmie specjalizującej się w budowie stawów i oczek wodnych. Dzięki temu zminimalizujesz ryzyko popełnienia różnych błędów, jak niewłaściwy spadek dna, złe podłoże czy nieprawidłowe ułożenie folii uszczelniającej.
Na co jeszcze warto zwrócić uwagę?
Przed przystąpieniem do wykopów należy upewnić się, że w miejscu, gdzie planujesz zbiornik, nie ma żadnych podziemnych instalacji, takich jak wodociągi, kanalizacja czy linie energetyczne. Również ważne jest, aby wziąć pod uwagę rodzaj gruntu — gleby gliniaste są prostsze w uszczelnieniu, podczas gdy piaski mogą wymagać dodatkowych warstw ochronnych pod folię.
Nie zapominaj, że każdy zbiornik wodny powinien mieć różne strefy: głębszą część dla ryb, płytsze brzegi dla roślin oraz być może strefę regeneracyjną, jeśli planujesz korzystać ze stawu do kąpieli. Dobrze zaprojektowany i zrealizowany zbiornik będzie nie tylko ładny, ale też praktyczny i wytrzymały.
Możesz samodzielnie stworzyć staw lub oczko wodne na swojej działce, o ile zachowasz obowiązujące regulacje prawne. Niewielkie zbiorniki o powierzchni do 50 m² mogą nie wymagać pozwolenia, a czasem nawet żadnego zgłoszenia. Przy większych projektach może być konieczne zgłoszenie robót lub uzyskanie pozwolenia na budowę. Prace ziemne możesz zrealizować samodzielnie, zwłaszcza jeśli masz czas i chęci na ogrodowe wyzwania. Zawsze jednak warto upewnić się, że działasz zgodnie z przepisami i z poszanowaniem dla środowiska.
